ในระบบท่อส่งของเหลวหรืออากาศนั้นจำเป็นต้องมีอุปกรณ์ซึ่งติดตั้งรวมกับท่อเพื่อทำหน้าที่ควบคุมบังคับของเหลวหรืออากาศให้ไหลไปในทิศทางและอัตราที่ต้องการ อุปกรณ์ที่จำเป็นต้องใช้ในระบบท่อส่งน้ำที่พบเสมอๆ ก็มีรูปร่างลักษณะของอุปกรณ์ในระบบท่อเหล่านี้ ได้แก่ เช็ควาล์ว (Check Valve ) เกตวาล์ว (Gate Valve ) บอล วาล์ว ( Ball Valve ) เป็นต้น
บอลวาล์ว ( Ball Valve )
บอลวาล์วนั้นภายในตัวบอลวาล์ว จะมีลักษณะกลมคล้ายลูกบอล ผลิตขึ้นมาด้วยวัสดุที่หลากหลายตามชนิดของวาล์ว แต่โดยส่วนใหญ่จะผลิตจากเหล็กกล้า ลูกบอลที่อยู่ภายในนั้นจะเจาะรูเท่ากับเส้นผ่านศูนย์กลางภายในท่อ จะเรียกว่า Full Bore Ball แต่ถ้าเจาะรูที่มีขนาดเล็กกว่าเส้นผ่านศูนย์กลางภายในท่อ จะเรียกว่า Reduce Bore Ball
บอลวาล์วสามารถแบ่งตามชนิดของวัสดุได้ดังนี้
บอลวาล์วเหล็กหล่อ
บอลวาล์วเหล็กหล่อส่วนใหญ่ไม่เป็นที่นิยมใช้มากนักจึงผลิตออกมาน้อย บอลวาล์วแบบเหล็กหล่อก็จะมีทั้งแบบเกลียวและแบบหน้าแปลน เป็นวาล์วแบบ 2 ชิ้น
บอลวาล์วทองเหลือง
บอลวาล์วทองเหลืองส่วนใหญ่จะผลิตออกมาเป็นวาล์วขนาดเล็ก เป็นที่นิยมใช้งานกันโดยทั่วไปจึงมีการผลิตออกมามาก มีอยู่ใช้งานหลากหลายประเภท เช่น งานระบบน้ำประปา งานน้ำดื่ม งานระบบลมอัด ส่วนใหญ่ที่เห็นผลิตออกมาใช้งานจะเป็นแบบเกลียว
บอลวาล์วสเตนเลท
บอลวาล์วสเตนเลทส่วนใหญ่นิยมใช้งานในโรงงานอุตสาหกรรมเพราะมีราคาสูงกว่าแบบทองเหลือง บอลวาล์วสเตนเลทนั้นจะมีความสามารถทนต่อแรงดันที่สูงและอุณหภูมิที่สูงกว่าแบบทองเหลือง จะมีหลากหลายแบบมาก แต่ส่วนใหญ่ที่ใช้กันจะเป็นแบบเกลียวและแบบหน้าแปลน แบบด้ามโยกและแบบเกียร์
บางลักษณะของงานนั้นก็จะนำชุดบอลวาล์วสแตนเลทไปติดตั้งกับชุดหัวขับลมหรือชุดหัวขับไฟฟ้า สำหรับงานควบคุมอัตโนมัติ
บอลวาล์วยูพีวีซี
บอลวาล์วยูพีวีซี หรือ บอลวาล์วแบบพลาสติก ส่วนใหญ่จะใช้กับของเหลวที่เป็นสารเคมี ที่มีกรด ด่าง ที่มีความเข้มข้นสูง จะมีแบบสวม และ แบบเกลียว ขนาดของท่อสวมนั้นขึ้นอยู่กับมาตรฐานของท่อนั้นๆ
บัตเตอร์ฟลายวาล์ว ( Butterfly Valve )
บัสเตอร์ฟลายวาล์วจะมีลักษณะเป็นแผ่นบางมีขนาดไม่หนามากหนัก จะมีแผ่นวงกลมอยู่ตรงทำหน้าที่เป็นลิ้นวาล์วในการ เปิด-ปิด เมื่อต้องการเปิด-ปิด สามารถใช้ด้ามโยก หรือ แบบพ่วงมาลัยเกียร์เป็นส่วนควบคุมในการเปิด-ปิด
บัตเตอร์ฟลายวาล์วนั้น เป็นที่นิยมใช้งานกันมากเพราะใช้งานง่ายราคาไม่สูงมาก เวลา เปิด-ปิด มีความผันผ่วนต่ำ น้ำหนักเบา ติดตั้งง่าย โครงสร้างไม่ซับซ้อน
เกจวาล์ว ( Gate Valve )
เกจวาล์ว หรือ ประตูน้ำ จะมีแผ่นลื้นวาล์วอยู่ภายใน เมื่อมีการหมุนพ่วงมาลัยวาล์วนั้น ลิ้นวาล์วจะถูกดึงขึ้น-ลงตามแนวดิ่ง โดยที่ลิ้นวาล์วจะรับแรงโดยตรงกับเหลวนั้นๆ เกจวาล์วจะเหมาะสมกับการใช้งาน เปิด-ปิด สนิท ไม่เหมาะกับการหรี่หรือชะลอน้ำ
เกจวาล์วที่มีใช้อยู่ทั่วไปคือ ทองเหลือง สเตนเลท เหล็กหล่อ จะมีทั้งแบบเกลียว และ แบบหน้าแปลน
โกลป์วาล์ว ( Globe Valve )
โกล์ปวาล์วเป็นวาล์วที่ถูกออกแบบมาให้สามารถควบคุมปริมาณได้โดยออกแบบโครงสร้างภายในของวาล์วให้ซับซ้อนขึ้น โดยที่ของเหลวที่ไหลผ่านตัววาล์วนั้นจะถูกบังคับให้ไหลผ่านจากด้านล่างขึ้นด้านบน โดยที่ลิ้นวาล์วจะปิดจากบนลงล่าง ใช้ในการควบคุมปริมาณของเหลวที่ไหลผ่าน
เช็ควาล์ว ( Check Valve )
เช็ควาล์ว หรือ วาล์วกันกลับ จะทำหน้าที่ให้ของเหลวไหลผ่านไปในทิศทางเดียว ไม่ยอมให้ของเหลวไหลกลับสวนทาง ส่วนใหญ่จะติดตั้งใกล้กับอุปกรณ์ เพื่อป้องกันแรงดันย้อนกลับมา จะทำให้เกิดความเสียหายได้
เช็ควาล์วหรือวาล์วกันกันกลับ มีด้วยกันหลากหลายชนิด เช่น แบบสปริง แบบสวิง และแบบหน้าแปลน เป็นต้น
จากรายการข้างต้นนั้นทั้งหมดนั้นจะทำงานแบบ แมนนวล คือ เมื่อต้องการให้วาล์ว เปิด-ปิด ต้องใช้มือโยก หรือ ใช้มือหมุน
ดังนั้นจึงมาแนะนำวาล์วที่ทำงานแบบอัตโนมัติโดยอาศัยคำสั่งจากไฟฟ้า และ ลม ทำงานร่วมกัน
โซลินอยด์วาล์วเป็นวาล์ว อุตสาหกรรม อัตโนมัติที่นิยมอย่างแพร่หลาย ใช้งานง่าย ราคาไม่แพงขึ้นอยู่กับการเลือกใช้ให้เหมาะสมกับงาน
ใช้กระแสไฟฟ้าเป็นตัวสร้างสนามแม่เหล็ก ให้เปิด และปิด โดยการตัดกระแสไฟฟ้า
ข้อเสียของโซลินอยด์วาล์ว ไม่ควร ON เป็นระยะเวลานานมากเกินไป หรือ มากกว่า 10-15 นาที เพราะจะทำให้คอยล์นั้นไหม้ ที่เกิดจากความร้อน
หัวขับลม ( Pneumatic Actuater )
หัวขับลม จะทำงานลักษณะการหมุน 90 องศา โดยอาศัยลมอัดเป็นตัวดันชุดลูกสูบไปบังคับให้ชุดวาล์วหมุนตามไปด้วย
หัวขับลมนี้จะสามารถใช้กับวาล์ว อุตสาหกรรม ที่ทำงานลักษณะการหมุนเท่านั้น เช่น บอลวาล์ว บัตเตอร์ฟลายวาล์ว เป็นต้น
แต่วาล์ว อุตสาหกรรมชนิดนี้จะทำงานได้ต้องอาศัยลมอัด และ วาล์วควบคุมลมอัด เช่น โซลินอยด์วาล์ว 5/2 หรือ แฮนด์วาล์ว 5/2 จึงจะสามารถทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ
หัวขับวาล์วไฟฟ้า ( Electrical Actuater )
หัวขับวาล์วไฟฟ้า จะทำงานลักษณะการหมุน 90 องศา โดยอาศัยจ่ายแรงดันไฟฟ้าให้กับชุดมอเตอร์ไปบังคับให้ชุดวาล์วหมุนตามไปด้วย
หัวขับวาล์วไฟฟ้านี้จะสามารถใช้กับวาล์ว อุตสาหกรรม ที่ทำงานลักษณะการหมุนเท่านั้น เช่น บอลวาล์ว บัตเตอร์ฟลายวาล์ว เป็นต้น
แต่วาล์ว อุตสาหกรรมชนิดนี้จะทำงานหมุน เปิด-ปิด 90 องศา โดยแรงดันไฟฟ้า 220 VAC, 24 VAC , 24VDC ,12 VDC
วาล์วชนิดนี้สามารถใช้แทนโซลินอยด์ได้ ในกรณีที่ต้องเปิด เป็นเวลานานๆ
พิสตั้นวาล์ว ( Piston Valve )
พิสตั้นวาล์ว จะทำงานลักษณะการเดลื่อนที่แนวตั้ง โดยอาศัยลมอัดเป็นตัวดันชุดลูกสูบขึ้น ลงกลับด้วยสปริง บังคับให้ชุดวาล์วขึ้นลงตามไปด้วย
แต่วาล์ว อุตสาหกรรมชนิดนี้จะทำงานได้ต้องอาศัยลมอัด และ วาล์วควบคุมลมอัด เช่น โซลินอยด์วาล์ว 3/2 หรือ แฮนด์วาล์ว 3/2 จึงจะสามารถทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ
คอนโทรลวาล์ว
วาล์ว อุตสาหกรรมชนิดนี้จะเป็นวาล์วที่พิเศษ กว่าวาล์วชนิดอื่น ซึ่งจะมีราคาสูง ทำงานโดยอาศัยลมอัด และ สัญญาณทางไฟฟ้า คือ 4-20 mA เป็นต้น
วาล์วชนิดนี้สามารถสั่งให้เปิดมาก หรือ เปิดน้อยได้ โดยรับสัญญาณจากตู้ควบคุม
วาล์วชนิดนี้ส่วนมากจะเอาไว้ควบคุมอุณหภูมิ
ไนท์เกจวาล์ว ( Knife Gate Valve )
ไนท์เกจวาล์ว หรือ วาล์วใบมีด ส่วนใหญ่จะนำไปใช้กับของเหลวที่มีส่วนผสม เช่น อุตสาหกรรมผลิตกระดาษเป็นตัน ด้านบนของตัววาล์วจะติดกระบอกลม เปิด-ปิด ขึ้นลง โดยอาศัยโซลินอยด์ 5/2 หรือ แฮนด์วาล์ว 5/2 สั่งขึ้นลง
สนใจ วาล์วอุตสาหกรรม สามารถติดต่อได้ที่
โทร 02-987-3505, 089-719-8758 หรือ www.srwinner.co.th