มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร ทำหน้าที่อะไร

มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร ทำหน้าที่อะไร

          มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร ทำหน้าที่อะไร : มอเตอร์ไฟฟ้า (Electric Motor) เป็นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่เปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าให้เป็นพลังงานกล (Mechanical Energy) ซึ่งโดยทั่วไปแล้วมอเตอร์ไฟฟ้าได้มีการใช้งานกันอย่างแพร่หลายในอุตสาหกรรมและเครื่องใช้ไฟฟ้าหลากหลายประเภท เช่น พัดลม เครื่องซักผ้า ปั๊มน้ำ และรถยนต์ไฟฟ้า เป็นต้น

มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร

หลักการทำงานของมอเตอร์ไฟฟ้า

        มอเตอร์ไฟฟ้าทำงานบนหลักการของแม่เหล็กไฟฟ้า (Electromagnetism) เมื่อมีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านขดลวดภายในมอเตอร์จะเกิดสนามแม่เหล็กซึ่งจะมีการทำปฏิกิริยากับสนามแม่เหล็กที่มีอยู่ และทำให้เกิดแรงบิด (Torque) ซึ่งเป็นพลังงานกลที่ทำให้เพลาของมอเตอร์หมุน

ส่วนประกอบหลักของมอเตอร์ไฟฟ้า

มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร

1. สเตเตอร์ (Stator)

สเตเตอร์เป็นส่วนที่อยู่กับที่ของมอเตอร์ ประกอบด้วย :

  •  แกนเหล็ก (Iron Core) ทำหน้าที่เป็นโครงสร้างรองรับขดลวด และช่วยเสริมสนามแม่เหล็กให้แข็งแกร่งยิ่งขึ้น
  • ขดลวด (Windings) ขดลวดที่พันรอบแกนเหล็กจะสร้างสนามแม่เหล็กเมื่อมีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านเข้ามา ขดลวดในสเตเตอร์จะเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดสนามแม่เหล็กที่สามารถดึงดูดหรือผลักดันโรเตอร์ ทำให้เกิดการหมุน
มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร

2. โรเตอร์ (Rotor)

โรเตอร์เป็นส่วนที่หมุนของมอเตอร์ซึ่งอยู่ภายในสเตเตอร์ โดยโรเตอร์จะทำปฏิกิริยากับสนามแม่เหล็กที่สร้างขึ้นจากสเตเตอร์ เพื่อที่ทำให้เกิดการหมุน ประกอบด้วย :

  • แกนโรเตอร์ (Rotor Shaft) ซึ่งเป็นแกนกลางของโรเตอร์ที่เชื่อมต่อกับภายนอกมอเตอร์เพื่อถ่ายทอดพลังงานกล
  • ขดลวดโรเตอร์ (Rotor Windings) หรือกรงกระรอก (Squirrel Cage) สำหรับมอเตอร์บางประเภท เช่น มอเตอร์เหนี่ยวนำ จะมีโรเตอร์ที่มีรูปแบบกรงกระรอกที่ทำขึ้นจากวัสดุโลหะ หรืออาจมีขดลวดพันอยู่ในกรณีที่เป็นมอเตอร์กระแสตรงหรือกระแสสลับบางประเภท
มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร

3. คอมมูเตเตอร์ (Commutator) และแปรงถ่าน (Brush)

ส่วนประกอบนี้ใช้เฉพาะในมอเตอร์กระแสตรง (DC Motor) เพื่อทำให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านขดลวดของโรเตอร์ได้อย่างต่อเนื่อง โดยที่ไม่เกิดปัญหาในการเปลี่ยนทิศทางของกระแสไฟฟ้า :

  • คอมมูเตเตอร์ (Commutator) วัสดุทำจากแผ่นทองแดงแบ่งเป็นส่วน ๆ รอบแกนโรเตอร์ทำหน้าที่เปลี่ยนทิศทางของกระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านโรเตอร์ เพื่อให้มอเตอร์หมุนต่อเนื่อง
  • แปรงถ่าน (Brush) แปรงถ่านทำจากวัสดุที่เป็นตัวนำไฟฟ้าทำหน้าที่สัมผัสกับคอมมูเตเตอร์เพื่อส่งกระแสไฟฟ้าเข้าสู่ขดลวดโรเตอร์
มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร

4. เฟรม (Frame) และปลอกมอเตอร์ (Motor Housing)

เฟรมหรือปลอกมอเตอร์เป็นส่วนโครงสร้างภายนอกของมอเตอร์ ทำหน้าที่ปกป้องส่วนประกอบภายในและช่วยในการระบายความร้อน ประกอบด้วย :

  • เฟรม (Frame) ส่วนโครงสร้างที่ทำจากเหล็ก หรือวัสดุอื่นที่มีความแข็งแรง เพื่อรองรับและปกป้องส่วนประกอบภายในมอเตอร์
  • พัดลมระบายความร้อน (Cooling Fan) และบางรุ่นของมอเตอร์มีพัดลมติดตั้งอยู่เพื่อช่วยในการระบายความร้อนที่เกิดขึ้นระหว่างการทำงาน
มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร

 5. แบริ่ง (Bearings)

แบริ่งเป็นส่วนที่ช่วยลดแรงเสียดทานระหว่างโรเตอร์และสเตเตอร์ โดยทำให้โรเตอร์หมุนได้อย่างลื่นไหลและมีประสิทธิภาพ และทั่วไปแล้วแบริ่งนี้จะทำจากวัสดุที่มีความแข็งแรงและทนทาน

มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร

 6. เทอร์มินอล (Terminal)
เทอร์มินอลคือจุดที่เชื่อมต่อสายไฟฟ้าภายนอกกับขดลวดภายในมอเตอร์ เพื่อส่งกระแสไฟฟ้าเข้าสู่มอเตอร์ เทอร์มินอลจะถูกออกแบบมาเพื่อความสะดวกและปลอดภัยในการเชื่อมต่อไฟฟ้า

มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร

7. ตัวเก็บประจุ (Capacitor)
สำหรับมอเตอร์กระแสสลับบางประเภท โดยเฉพาะมอเตอร์ชนิดแบบเฟสเดียว (Single-phase Motor) จะมีตัวเก็บประจุเพื่อช่วยในการเริ่มต้นหมุนของมอเตอร์และเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน

       ส่วนประกอบเหล่านี้ทำงานร่วมกันเพื่อให้มอเตอร์ไฟฟ้าสามารถแปลงพลังงานไฟฟ้าเป็นพลังงานกลได้อย่างมีประสิทธิภาพ และเหมาะสมกับการใช้งานในแต่ละประเภทของมอเตอร์ไฟฟ้า

หน้าที่ของมอเตอร์ไฟฟ้า
  1. แปลงพลังงานไฟฟ้าเป็นพลังงานกล**: มอเตอร์ไฟฟ้าเป็นเครื่องมือที่สำคัญในการเปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าที่มีอยู่ให้เป็นพลังงานกล ซึ่งสามารถใช้ขับเคลื่อนเครื่องจักรต่าง ๆ ได้
  2. การขับเคลื่อนเครื่องจักรและเครื่องมือ**: ใช้ในเครื่องมือไฟฟ้า เช่น สว่านไฟฟ้า เครื่องปั่นไฟ และเครื่องซักผ้า รวมถึงเครื่องจักรขนาดใหญ่ในอุตสาหกรรม
  3. การขับเคลื่อนยานพาหนะ**: ใช้ในยานพาหนะไฟฟ้า เช่น รถยนต์ไฟฟ้า และรถจักรยานยนต์ไฟฟ้า ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่กำลังได้รับความนิยมในปัจจุบัน   

       มอเตอร์ไฟฟ้ามีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันและอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นการช่วยลดแรงงานในการทำงานหรือการพัฒนายานพาหนะที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม การเข้าใจหลักการทำงานและหน้าที่ของมอเตอร์ไฟฟ้าจะช่วยทำให้สามารถเลือกใช้งานได้อย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพสูงสุด

มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร
มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร
มอเตอร์ไฟฟ้า Electric Motor คืออะไร